Współpraca farmaceuty klinicznego w zespole zintegrowanym na przykładzie Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala we Wrocławiu
Czy w polskich realiach zatrudnianie farmaceuty klinicznego na oddziałach się opłaca? Dla kogo jest to korzyść? Jak współpracę z farmaceutą oceniają lekarze i pielęgniarki, którzy na co dzień wspólnie z nim realizują opiekę nad pacjentem? I w końcu, czy praca farmaceuty może przynieść lepsze wyniki ekonomiczne dla placówki medycznej?
O te i wiele innych kwestii zapytaliśmy samych zainteresowanych, czyli: dyrektora, lekarza i pielęgniarkę. Zapraszamy na wywiad oraz do zapoznania się z opiniami zespołu medycznego z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala we Wrocławiu.
PERSPEKTYWA: DYREKTORA SZPITALA
Korzyści: ekonomiczne | społeczne | medyczne
Panie Profesorze, co przekonało Pana, aby zatrudnić farmaceutę klinicznego w szpitalu, w którym pełni Profesor funkcję dyrektora?
Od dawna marzyłem o zatrudnieniu farmaceuty klinicznego na oddziale. Specjalistów jest wielu, ale najważniejszy jest pacjent i jego potrzeby. Połączenie wiedzy lekarskiej i wiedzy farmaceuty pozwala leczyć w sposób skuteczny i bezpieczny. Tego właśnie chcę dla osób zgłaszających się do naszej placówki. W obecnych czasach trudno zapanować nad farmakoterapią ze względu na jej złożoność. Farmaceuta jest w stanie nadzorować ten proces i odciążyć lekarzy, dając im jednocześnie większe poczucie bezpieczeństwa. Oczywiście względy ekonomiczne również mają swoje znaczenie – lepsze zarządzanie lekami przekłada się bezpośrednio na redukcję kosztów szpitalnych.
Jakie problemy udało się wyeliminować i zmniejszyć dzięki zatrudnieniu farmaceuty na oddziale? A z drugiej strony, jakie korzyści i oszczędności przynosi szpitalowi zatrudnianie farmaceuty na oddziałach szpitalnych?
Dzięki obecności farmaceuty zmniejszyła się ogólna liczba zużywanych leków oraz zoptymalizował się czas i droga ich podania. Możemy wyeliminować więcej problemów lekowych, interakcji, zapobiec wystąpieniu niepożądanych działań leków czy też monitorować je. Czasami potrzebne jest wielospecjalistyczne konsylium, podczas którego farmaceuta może pomóc w podjęciu decyzji. Jest to dobrze postrzegane w procesie akredytacji. Zbliżamy się w ten sposób do wytycznych i standardów dotyczących koncyliacji lekowej. Dobrze skrojona farmakoterapia ogranicza zdarzenia niepożądane i skraca czas hospitalizacji. Większe bezpieczeństwo, pomoc w zakresie stosowania leków i idące za tym oszczędności to główne zalety.
Jak Pan Profesor ocenia współpracę zintegrowanego zespołu na przykładzie oddziału, na którym pracuje farmaceuta?
Od farmaceuty w zespole wiele zależy, jest przecież równoprawnym członkiem. Lekarze polegają na jego opinii i korzystają z pomocy. Nie chcą już teraz pracować bez farmaceuty. Z kolei pielęgniarki czują się pewniej, mając na oddziale takiego doradcę. Wiedzą, że skoryguje wszelkie nieścisłości i wykonanie zleceń lekarskich będzie łatwiejsze. Specjalista do spraw farmakoterapii uzupełnia pewną lukę, zdejmując z każdego członka zespołu część obowiązków związanych z medykamentami.
Jak Pan Profesor widzi wpływ technologii na przyszłość leczenia farmakologicznego oraz procesu zarządzania szpitalem?
Najnowsze technologie powinny stanowić nieodłączny element leczenia. Zintegrowanie tych obszarów pozwala na efektywne wykorzystanie dynamicznego rozwoju farmakoterapii. Daje to możliwość holistycznego podejścia do pacjenta i schorzeń, z jakimi się zmaga.
Redakcja / Prof. dr hab. Wojciech Witkiewicz,
Dyrektor Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala we Wrocławiu
PERSPEKTYWA: LEKARZA
Opinie | Komentarze
Farmaceuci kliniczni to nowa grupa zawodowa, niezwykle dynamiczna i zorientowana na chorego, której zadaniem jest zaspokajanie rosnących potrzeb zdrowotnych pacjentów.
Obecnie istnieje potrzeba kształcenia farmaceutów wykraczająca poza tradycyjną rolę pracy jedynie w aptece. W mojej opinii, oczekiwania współczesnej medycyny wymagają kształcenia farmaceutów w kierunku bardziej profesjonalnej roli doradczej, zarówno w ramach szpitalnictwa zamkniętego, jak i podstawowej opieki zdrowotnej. Farmaceuci nie tylko mogą, ale i powinni wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności, aby bezpośrednio zaangażować się w proces leczenia i edukację chorych.
Farmaceuci kliniczni powinni spełniać następujące zadania:
- Optymalizować terapię lekową dla chorych, z naciskiem na interakcje leków i potencjalne skutki uboczne.
- Edukować i promować ogólny stan zdrowia społeczeństwa.
Ostatnia metaanaliza 13 badań dotyczących roli farmaceuty klinicznego w procesie leczenia chorych wykazała 37% zmniejszenie błędów w przyjmowaniu leków i liczby wizyt w oddziałach ratunkowych, które realizowane są po wypisaniu ze szpitala.
prof. dr hab. n. med. Grzegorz Oszkinis
Lekarz Kierujący Oddziałem Chirurgii Naczyniowej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu, Ośrodka Badawczo-Rozwojowego.
PERSPEKTYWA: PIELĘGNIARKI
Opinie | Komentarze
Jest dużo korzyści związanych z obecnością farmaceuty. Choćby nawet takich, że zmniejsza się ilość zużywanych leków oraz długość antybiotykoterapii. Z pewnością jest większy nadzór nad działaniami niepożądanymi leków i wynikami badań pacjentów, na które lekarz może czasami nie zwrócić uwagi. Farmaceuta rozmawia z pacjentem, dba o jego leki i zlecenia lekarskie. Cały czas koryguje to leczenie. Nie widzę negatywów tej współpracy, a wręcz przeciwnie. Czasem zdarza się, że pielęgniarki muszą wykonać więcej czynności niż zwykle, na przykład pobrać krew do badań. Lekarze bardzo przyzwyczajają się, że farmaceuta dopilnuje wielu rzeczy. Wpływa to na plus zarówno dla personelu medycznego, jak i bezpieczeństwa samego pacjenta.
Lidia Piwowarczyk
Specjalista pielęgniarstwa chirurgicznego, Pielęgniarka Oddziałowa Oddziału Chirurgii Naczyniowej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu, Ośrodka Badawczo-Rozwojowego
