Nowy projekt rządu zwiększyć ma zakres obowiązków farmaceutów szpitalnych, a w konsekwencji przynieść spore oszczędności placówkom szpitalnym. W polskich szpitalach zatrudnionych jest około 1,7 tys. takich specjalistów. Zajmują się przede wszystkim zamawianiem leków oraz dostarczaniem ich na oddziały szpitalne.
Duże zmiany obowiązków farmaceutów szpitalnych
Pod koniec 2019 r. Rządowe Centrum Legislacyjne opublikowało nowy projekt ustawy o zawodzie farmaceuty, a z początkiem lutego trafił on do sejmu. Obecność farmaceuty na oddziale szpitalnym jest – jak dotąd – rzadkością, lecz sytuacja ta ma diametralnie ulec zmianie, przynosząc korzyści dla wszystkich.
Nowa ustawa nakłada szereg nowych obowiązków na farmaceutów szpitalnych. Od momentu wprowadzenia ustawy farmaceuci będą mieć m.in. prawo do wykonywania przeglądów lekowych. Mówiąc dokładniej, chodzi o wykrywanie potencjalnych problematycznych interakcji między przyjmowanymi produktami leczniczymi, a także między produktami leczniczymi a innymi produktami, jak np. suplementy diety.
Kolejnym nowym obowiązkiem farmaceutów szpitalnych będzie opracowywanie indywidualnych planów opieki farmaceutycznej w kontekście usystematyzowania oraz racjonalizacji całego procesu. To rozwiązanie zwiększyć ma skuteczność procesu farmakoterapii.
Ponadto projekt ustawy zakłada możliwość wykonywania przez farmaceutów prostych badań diagnostycznych, stricte związanych z farmakoterapią. Umożliwi to zwiększenie dostępności pacjentów do powszechnych badań diagnostycznych.
Większa rola farmaceutów szpitalnych
Nowy projekt ustawy o zawodzie farmaceuty znacznie wzmocni rolę szpitalnych farmaceutów. Uczestniczenie w badaniach klinicznych, prowadzenie terapii monitorowanej stężeniami leków, sprawowanie nadzoru nad gospodarką wyrobami medycznymi, a także produktami leczniczymi w placówkach szpitalnych, to tylko kilka nowych wytycznych, które przewiduje ustawa.
Ponadto każdy farmaceuta zatrudniony w szpitalu, będzie mógł m.in. brać udział w pracach komitetu terapeutycznego oraz zarządzać lekami i wyrobami medycznymi na oddziałach. Nowa rola farmaceutów szpitalnych odbywać się będzie w porozumieniu z lekarzem prowadzącym terapię chorego, a wyższe uprawnienia, przełożyć się mają na duże korzyści ekonomiczne dla placówek szpitalnych oraz zwiększyć mają innowacyjność farmakoterapii.
Projekt ustawy zawiera również nową propozycję formy kształcenia podyplomowego za pośrednictwem kursów kwalifikacyjnych. Dzięki nim farmaceuci zdobędą dodatkowe kwalifikacje oraz umiejętności niezbędne do wykonywania zadań zawodowych.
Farmaceuta i opieka farmaceutyczna za granicą
Nadanie nowych uprawnień oraz zwiększenie roli farmaceutom to proces, który wymaga przeniesienia dobrych wzorców z zagranicy.
Naczelna Izba Aptekarska (NIA) potwierdza, że podobne rozwiązania, jak w nowym projekcie ustawy, pomyślnie funkcjonują m.in. w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Danii i Belgii.
W wymienionych państwach, w ramach przeglądów lekowych przeznaczonych osobom zmagającym się z przewlekłymi chorobami, jak np. astma, to farmaceuta ma ogromny wpływ na znaczną poprawę wytycznych lekarskich, a także na efektywność kosztowej farmakoterapii.
Już w roku 2013 Francja wprowadziła wsparcie terapeutyczne dla chorych przyjmujących doustne leki przeciwzakrzepowe. W ciągu pierwszego roku funkcjonowania opieki wykonano ponad 161 tys. konsultacji farmaceutycznych w 63 proc. wszystkich aptek. Około 75 proc. pacjentów stwierdziło, że wprowadzona usługa przyczyniła się do poprawy stanu ich wiedzy na temat choroby, a 90 proc. oceniło ją za komplementarną do porady lekarskiej.
Wprowadzone świadczenia zdrowotne w Portugalii, jak m.in. pomiar ciśnienia tętniczego oraz sezonowe szczepienia przeciwko grypie, poprawiły jakość życia pacjentów o ok. 8,3 proc. Zrealizowano je w autoryzowanych aptekach ogólnodostępnych, a wartość ich wyceniono na ponad 979 mln euro.
Również w Wielkiej Brytanii kilka lat temu rozszerzono zakres obowiązków farmaceutów. Według danych brytyjskiego NHS tylko w roku 2015, dzięki wprowadzeniu porad farmaceutów, pacjenci zaoszczędzili ok. 600 mln funtów. Natomiast realizowane w aptekach usługi pozwoliły zaoszczędzić około 3 mld funtów.
Zawarte w ustawie nowe wytyczne realizują postulaty zamieszczone w dokumencie rządowym “Polityka lekowa państwa 2018-2022”. Akt ten znacznie wzmocni rolę szpitalnych farmaceutów oraz nada im szereg nowych uprawnień, oraz co bardzo ważne, przyniesie spore oszczędności placówkom szpitalnym.
Aplikacja OLAF
Przykładem rozwiązania, które mocno stawia na wzmocnienie roli farmaceuty w procesie leczenia pacjenta jest OLAF – Asystent Mądrego Leczenia. Jest to aplikacja mobilna i webowa opracowana przez polską firmę technologiczną Lideo we współpracy z rynkiem medycznym. Pomaga ona w prowadzeniu skutecznej farmakoterapii pacjenta i to wszystko w sposób cyfrowy. Asystent zgodny jest z potrzebami każdego użytkownika – minimalizujący ilość zbędnych aktywności na etapie leczenia, a maksymalizujący efektywność ich pracy. A co najważniejsze, porządkuje i jasno określa drogę leku od jego zlecenia poprzez przygotowanie i podanie pacjentowi – z możliwością zdalnych konsultacji farmaceutycznych. Ponadto system ogranicza papierową dokumentację medyczną i minimalizuje czynności związane z jej weryfikacją. Daje dostęp do całodobowej karty zleceń z każdego miejsca. Asystent OLAF wspiera walkę z niepożądaną polipragmazją ora wyznacza nowe kierunki w bezpiecznej farmakoterapii. W tym wszystkim niezwykle ważna jest także rola farmaceuty na oddziale, który wpisuje się w zintegrowany zespół medyczny. Wspólnie z lekarze i pielęgniarką czuwa nad właściwym procesem zdrowienia pacjenta wykorzystując przy tym swoją specjalistyczną wiedzę i doświadczenie zawodowe.
Opracowanie własne/Redakcja
Źródło:
