Już ponad 35 lat minęło od pierwszego stwierdzonego na świecie przypadku zachorowania na AIDS. Do dzisiaj nie udało się jednak znaleźć antidotum na chorobę wywołaną wirusem HIV. Ciągły postęp, a także szereg wieloletnich badań i testów dotyczących HIV i AIDS, umożliwiły opracować zalecenia związane z terapią antyretrowirusową (ARV).
Terapia antyretrowirusowa (ARV)
Już prawie 37 mln osób na całym świecie zakażonych jest wirusem HIV. Liczba ta stale rośnie, a tylko w roku 2017 zakażonych zostało około 1,8 mln ludzi.
Innowacyjne terapie antyretrowirusowe (ARV) zmieniają światopogląd na temat zakażenia HIV. Można je teraz traktować wręcz jako chorobę przewlekłą, z którą spokojnie można dożyć późnej starości.
Wszystko jednak zależy od odpowiednio wczesnego czasu wykrycia wirusa, a także regularnie przyjmowanej terapii ARV. To ona blokuje jego namnażanie, a także normalizuje pracę układu odpornościowego. Terapia ARV hamuje również rozwój AIDS oraz – co bardzo istotne – zapobiega przenoszeniu infekcji HIV. Wywołuje mniej działań niepożądanych, a wszystko dzięki zastosowaniu nowych leków.
W Polsce podczas leczenia stosowano dotychczas standardową terapię trójlekową, którą można już zamienić na równie efektywną terapię składającą się z dwóch leków przeciwretrowirusowych.
Leki antyretrowirusowe (ARV)
Podczas terapii antyretrowirusowej (ARV) stosuje się leki, niezbędne do prawidłowego przebiegu procesu leczenia. Nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTI) to pierwszy z nich. Hamuje działanie enzymu przepisującego materiał genetyczny z RNA wirusa na DNA, który po włączeniu do komórki człowieka daje możliwość produkcji następnych cząsteczek wirusa, infekując kolejne wrażliwe komórki organizmu.
Kolejnym lekiem są nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTI). Różnią się budową chemiczną od poprzednich, lecz działają w bardzo podobny sposób, silnie hamując replikację wirusa HIV (proces powielania DNA).
Następnym lekiem stosowanym podczas terapii antyretrowirusowej (ARV) są inhibitory proteazy (PI). Są to substancje polepszające skuteczność leku NRTI podczas obniżania ilości wirusa w mililitrze krwi (tzw. wiremia HIV), przy zachowaniu funkcji układu odpornościowego i obniżeniu zachorowań dotyczących zakażenia wirusem HIV.
Czwartym lekiem stosowanym podczas terapii ARV są inhibitory fuzji. Dzięki swoim właściwościom zapobiegają połączeniu się wirusa z komórką i wniknięciu do niej.
Antagoniści koreceptora CCR5 to kolejny stosowany lek podczas terapii ARV. Jego właściwości powodują zablokowanie koreceptora CCR5, utrudniając wnikanie wirusa do wrażliwych na zakażenie komórek.
Ostatnim stosowanym lekiem podczas terapii ARV są inhibitory integrazy. Integraza jest enzymem powodującym wniknięcie DNA HIV do jądra zainfekowanej komórki,
a inhibitory zablokowują ten proces.
Leczenie antyretrowirusowe (ARV) – kto się kwalifikuje?
Decyzję o rozpoczęciu leczenia antyretrowirusowego (ARV) u pacjenta podejmuje lekarz specjalista, na podstawie aktualnych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS (PTN AIDS).
Każdy przypadek zakażonych osób rozpatrywany jest przez lekarza indywidualnie.
Bierze on pod uwagę m.in. stan kliniczny chorego, liczbę limfocytów CD4, poziom wiremii wirusa HIV RNA (poziom obecności mogących się namnażać wirusów we krwi), a także współwystępujące infekcje i choroby. Rozpoczęcie terapii antyretrowirusowej (ARV) może dopiero nastąpić w momencie uzyskania świadomej, pisemnej zgody od pacjenta. W przypadku osób poniżej 18 roku życia zapoczątkowanie terapii możliwe jest po uzyskaniu pisemnej zgody od rodziców lub opiekuna prawnego.
O wyborze placówki medycznej, w której przeprowadzona zostanie terapia, decyduje pacjent. Może on wybrać dowolną placówkę na terenie całej Polski. Może ją nawet zamienić na inną podczas trwania terapii. Osoby, które nie gwarantują ścisłej współpracy lub kontynuacji leczenia, nie zostaną jednak objęte terapią antyretrowirusową (ARV).
Zastosowanie terapii ARV w roku 2018 pozwoliło na zmniejszenie toksyczności leczenia wszystkich pacjentów zarażonych wirusem HIV. Przyczyniła się również do zmniejszenia liczby zakażeń spowodowanych niską odpornością, zmniejszenia liczby zachorowań na nowotwory związane z AIDS, a także co najważniejsze do spadku śmiertelności osób – chorych na AIDS.
Opracowanie własne/Redakcja
Źródło:
